İdeal Yönetim Sistemleri ve Demokrasi Üzerine

Ugur Akcora
3 min readOct 16, 2021

--

Canlı organizmalar doğaları gereği gruplar halinde yaşarlar. Doğada gruplar halinde yaşamayan biyolojik organizmalar evrimsel süreç içerisinde yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Sizin rekabet edebileceğiniz bir canlı grubu olmasa dahi gruplar halinde yaşamanız sizin için makul olacaktır. Doğada gördüğümüz kadarıyla çoğu canlı gruplar halinde yaşar. İnsanlar da buna dahildir. Gruplar halinde yaşamak belirli kültürleri oluşturur. Homosaphiens türü yani insan birçok kültüre sahiptir. Bu kültürler zamanla gelişerek daha büyük kültürlere dönüşmüş ve çeşitlenmiştir. Örneğin Mısır kültürü Çin kültürü vs. gibi. Bu kültürlerin oluşması grupların kendilerini yönetmenlerini gerekli kılmıştır. Kültürel evrim insanların yönetim sistemleri kurmalarına, edebi eserler yazmalarına ve öğrenmelerine olanak sağlar. Öğrenen insanoğlu yeni şeyler geliştirmeye başlar. Mesela yönetim sistemleri.

Otokrasi,aristokrasi,demokrasi,teokrasi ve niceleri.

Peki hangisi ideal yönetim sistemidir?

Hiçbiri. Bilimsel düşünceyle bakarsak bunlardan hiçbiri ideal sistem olamaz. Hatta bilime göre ideal bir sistemden bahsetmek söz konusu değildir. Sistemde mutlaka çatlaklar ve gedikler olacaktır. Aklınızda şu soru belirmiş olabilir.

“Niçin doğa bilimlerinde kullanılan yöntemi sosyal bilimlere uygulama gayretine düşüyorsunuz”?

Sizler doğanın ürünüsünüz. Doğada yaşıyor ve doğaya adapte oluyorsunuz. Siz doğanın ürünü olduğunuz için doğayı anlamak için kullandığınız yöntemleri insanları anlamak için de kullanabiliriz. Yani doğa bilimlerinin yöntemini sosyal bilimlerde kullanmanın hiçbir mahzuru yoktur. Hatta faydası olacaktır. En azından kendimizi anlama açısından.

Tüm bunlara rağmen ideal bir yönetim sisteminin olmaması hiçbir yönetim sistemini kullanmayacağımız anlamına gelmez. Milletler tarihte birçok yönetim sistemini kullandı. Bugüne kadar gelen süreci değerlendirirsek uzun savaşlar, entrikalar ve büyük felsefî tartışmalar sonucu demokrasi belirli çevreler tarafından “en iyi” yönetim sisteki addedildi.

Demokrasi kelimesi Yunanca demos(halk topluluğu) ve kratos(iktidar) kelimelerinin birleşmesinden oluşmuştur. Halk topluluğuna üye olan herkesin devletin iktidarını, stratejisini, politikasını yönettiği yönetim sistemidir.

Bu sisteme ciddi itirazlar var.

Çünkü demokrasi denilen sistem ciddi açıkları olan bir sistem. Buna tarihten örnekler vermeyi uygun görüyorum zira tarihteki yaşanmış olaylara bakarak gelecek hakkında çıkarımlar yapabiliriz. Demokrasi uzun vadede ve kısa vadede halkın güruh ve cahil kesminin idaresine dönüşebiliyor. Çıtayı daha da yükseltecek olursak demokrasinin nimetlerinden faydalananlar yeni bir dünya savaşı çıkarabiliyor. Örneğin Weimar Cumhuriyeti gayet güzel demokratik niyetlerle kuruldu ama halkın isteğiyle Nazi partisi iktidara geldi. Nazi partisi halkın isteğiyle geldiği için halkın desteğiyle demokrasiyi kaldırmış oldu. Almanların eğitim düzeyi bu partinin ne olduğunu anlamak için yeterli değil miydi? Elbette hayır, Almanlar modern bilim ve teknolojiye çok katkılar yapmış bir ulustur. Peki neden Nazi Partisine oy verdiler?

Demokrasinin nimetlerinden yararlanmasını bilenler demokrasiyi, demokratik sistemi ortadan kaldırmak için kullanabilir. Nitekim Almanya’da bu olmuştur. Tarihte de bu tarz olaylar olmuştur elbet. Peki “demokrasinin koruyucusu kurumlar olmalı” diyenler olacaktır.

Peki ya çoğunluk demokrasiyi ortadan kaldırmak isterse? O zaman ne olacak? Demokrasinin koruyucuları devreye girecek değil mi? Halk ve halkın seçtikleri koruyucu kurumları yok ederse?

Ne olacak?

Demokratik sistemin içinden gelen yeteri kadar kurnaz ve akıllı biri demokrasiyi kullanarak demokrasiyi ortadan kaldırmaya çalışacak. Zaten insanların %99'u da cahil olduğu için oyunu bu tarz insanlardan yana kullanacak. Kitlelerin çoğu cahil olduğu için kitleleri kandırmak gayet kolaydır. Onlara karşı söylediğimiz yalan ne kadar büyük olursa buna inanan insan sayısı o kadar fazla olur. Çünkü insanların çoğu realist değildir. Onlar kendilerinin istediği şeyleri duymak isterler ve kendilerinin istediği şeyleri onlara söyleyenlere ve verenlere ilgi gösterirler. Realist olmayan ve eğitimsiz bir toplumda demokrasinin işlemesi pek mümkün değildir. Gerçi tarihte realist ve eğitimli olan toplumlarda dahi demokrasinin işlemediğini görebiliriz. Buradaki kıstas yönetici kadronun eğitimi ve bilgisidir. Genellikle liderler içinde bulunduğu toplumun yansımasıdır. Demokrasi eğitimsiz ve bilgisiz toplumlarda işlemediğine göre demokrasi, halkın belirli bir eğitime sahip olduğu kesin olarak teyit edildikten sonra uygulanabilir. Ancak genel kanaat belirli bir süre sonra işlerin sarpa saracağı ve demokratik sistemin yerini yeniden otokratik politikalar güden yönetimlere bırakacağıdır.

--

--

Ugur Akcora

Some things about history, science, space, culture, civilization and life.